Vragen en Antwoorden over het opwekken van Zon- en Windenergie

Vragen en Antwoorden opwekken Zon- en Windenergie

Het blijkt dat er nog veel vragen zijn over de RES en het proces. Daarom zetten we een aantal vragen op een rij waarover veel misverstanden bestaan.

Windturbines zijn niet nodig. We kunnen volstaan met zonne-energie.

Zonnepanelen op daken kunnen voor zo’n 20% voorzien in de verwachte vraag naar elektriciteit in 2050. Zonneweides nemen veel ruimte in, windturbines minder. Voor 1 TWh (een miljard kWh (kilowattuur) zijn 57 windturbines van 5 MW of 1000 hectare aan zonnepark nodig. Zonnepanelen leveren vooral elektriciteit in de zomer en windmolens in de winter. Een combinatie is daarom het meest geschikt. Zo vullen ze elkaar goed aan, wordt het elektriciteitsnetwerk beter benut en kunnen hoge kosten voor uitbreiding van het netwerk worden voorkomen. Bron: Energieregio Noord-Holland Noord https://energieregionhn.nl/10-feiten-die-je-over-de-res-moet-weten

Windturbines maken veel lawaai.

De hoeveelheid geluid die een windturbine produceert is afhankelijk van de windsnelheid, de ouderdom en de hoogte van de turbine. Nieuwe windturbines produceren minder geluid. Hogere molens draaien langzamer en maken daardoor minder geluid. In de wet staat dat het geluid van een windturbine gemiddeld per jaar niet meer dan 47 decibel mag zijn, gemeten op de gevel van een woonhuis. ’s Nachts mag dit niet meer dan gemiddeld 41 decibel zijn. Ter vergelijking: een gespreksniveau is 60 decibel, een drukke verkeersweg op 100 meter afstand 80 decibel en een opstijgend vliegtuig op 200 meter hoogte 100 decibel. Zie ook het informatieblad van de Rijksdienst voor ondernemend Nederland. Bron: Energieregio Noord-Holland Noord https://energieregionhn.nl/10-feiten-die-je-over-de-res-moet-weten

Het RIVM geeft ook objectieve wetenschappelijke informatie over windmolens en geluid: Overzicht van literatuur over gezondheidseffecten geluid windturbines | RIVM En Windmolens en gezondheid | RIVM

Windturbines worden veel te dicht bij huizen gezet.

Volgens de landelijke regelgeving mogen windturbines in de omgeving van woningen worden gebouwd. Wel gelden er regels om eventuele geluidsoverlast en last van bewegende schaduw te voorkomen. In de provinciale verordening zijn zogenaamde herstructureringsgebieden voor windenergie vastgelegd. Hierbij wordt onder andere een afstandseis aangehouden van 600 meter. Binnen de MRA-regio kan worden afgeweken van de herstructureringsgebieden en van de 600 meter afstandseis. De uitzonderingregels hiervoor zijn in de provinciale verordening vastgelegd. In de ontwerp-omgevingsverordening worden de RES’en leidend voor wind op land. Zolang de wettelijk voorgeschreven geluidproductie van jaarlijks gemiddeld niet meer dan 47 decibel gemeten op de gevel van een woonhuis niet wordt overschreden, is het aan de gemeente om te onderbouwen welke afstand zij wil hanteren. Lees meer hierover op de site van de Rijksoverheid. Bron: Energieregio Noord-Holland Noord https://energieregionhn.nl/10-feiten-die-je-over-de-res-moet-weten

Windturbines zijn slecht voor de gezondheid.

Bij het maken van plannen voor het plaatsen van windturbines in Nederland spelen geluidhinder en andere vormen van hinder voor omwonenden een belangrijke rol. RIVM doet onderzoek naar de effecten van windturbines op de gezondheid van omwonenden. Uit studie blijkt dat er hinder optreedt voor omwonenden als gevolg van het geluid van de windturbines: hoe sterker het geluid (in dB), hoe groter de hinder ervan. Het RIVM heeft geen aanwijzingen gevonden dat het laagfrequente deel van het geluid van windturbines voor extra hinder zorgt. Voor andere gezondheidseffecten zijn de resultaten niet eenduidig: deze effecten hangen niet duidelijk samen met het geluidniveau, maar soms wel met de persoonlijke beleving. Meer informatie: website RIVM. Bron: Energieregio Noord-Holland Noord https://energieregionhn.nl/10-feiten-die-je-over-de-res-moet-weten

Windturbines zijn hoger dan de Eiffeltoren.

Hoge windturbines wekken meer stroom op. Hoe hoger, hoe meer wind er staat en over het algemeen geldt dat als de wieken van een windturbine twee keer zo groot zijn, de opbrengst (in kWh) vier keer zo hoog is. De meeste windturbines op land hebben een vermogen van 3 MW. De ashoogte van deze molens is ca. 100 meter. De meeste nieuwe molens die nu op land worden geplaatst hebben een vermogen van 5,6 MW. Deze hebben een ashoogte van ongeveer 165 m en een rotordiameter van ongeveer 150 meter. De Eiffeltoren is 300 meter hoog. Bron: Energieregio Noord-Holland Noord https://energieregionhn.nl/10-feiten-die-je-over-de-res-moet-weten

Zet alle windturbines op zee, dan zijn we toch klaar.

Wind op zee speelt al een belangrijke rol om de doelstellingen van het Klimaatakkoord te halen. Van de 84 TWh hernieuwbare elektriciteitsproductie in 2030 wordt 49 TWh gerealiseerd door een uitbreiding van productie van windenergie op zee. Dat is 60% van de landelijke opgave. De overige 40% – de opgave van de RES – moet op land opgewekt worden. Het gaat dan om 35 TWh. Bron: Energieregio Noord-Holland Noord https://energieregionhn.nl/10-feiten-die-je-over-de-res-moet-weten

Bovendien: niet alleen huishoudens gebruiken energie! Ook de industrie bv. Het totale energiegebruik in NL is +/- 3100 PJ = +/- 860 TWh. Op dit moment is slechts 10% daarvan groen. 40-60% van het totaal kunnen we op de Noordzee opwekken. Die is groot, maar daar willen we de natuur ook beschermen.

Zet eerst alle daken vol met zonnepanelen.

Bij de berekening van de 35 TWh is al uitgegaan van een toename van kleinschalige zonne-installaties op daken van woningen (7 TWh). Dit telt dus niet mee in de 35 TWh, anders wordt dit dubbel meegerekend. De RES gaat over grootschalige opwek van duurzame elektriciteit, door grootschalige zonnedaken (vanaf ca 45 panelen per installatie), zonneparken en windturbines. Daarnaast is helaas niet ieder dak geschikt voor de opwek van zonne-energie. Soms is de constructie niet zwaar genoeg of is de ligging ten opzichte van de zon ongunstig. Er zal desondanks veel zon op grote daken worden gelegd de aankomende jaren, maar de berekening leert dat dit niet voldoende zal zijn om de landelijke doelstelling te halen. Bron: Energieregio Noord-Holland Noord https://energieregionhn.nl/10-feiten-die-je-over-de-res-moet-weten

Zon- en windenergie zijn oude technologieën, zet in op innovaties.

Om de doelstelling van 35 TWh in 2030 te bereiken ligt de focus op bewezen technieken voor de opwek van hernieuwbare energie. Dus vooral op zon- en windenergie. Als gewacht moet worden op nieuwe technieken, dan wordt de opgave om de doelen uit het Klimaatakkoord te halen steeds moeilijker. In kortere tijd moeten we dan meer doen en de kans is groter dat het niet lukt om de opwarming onder de 2 graden te houden. Kosten zullen hierdoor toenemen. Zowel in het versneld toepassen van duurzame technieken als in de kosten voor het beheersen van de gevolgen van klimaatverandering.

De RES wordt om de twee jaar geactualiseerd. Zo kunnen nieuwe ontwikkelingen worden meegenomen. Bron: Energieregio Noord-Holland Noord https://energieregionhn.nl/10-feiten-die-je-over-de-res-moet-weten

Hoeveel slagschaduw mag een windmolen veroorzaken?

De officiële slagschaduwnorm is dat een windmolen gemiddeld maximaal 17 dagen per jaar een zogeheten gevoelig object meer dan 20 minuten per dag mag raken met de slagschaduw. Gevoelige objecten zijn woningen, scholen, ziekenhuizen, verpleeghuizen, verzorgingshuizen, psychiatrische inrichtingen en kinderdagverblijven. Bij slagschaduw wordt overigens alleen gekeken naar gevoelige objecten die binnen een afstand van twaalf keer de rotordiameter (rotordiameter = twee keer de lengte van de wieken) van de windmolen staan. Buiten deze afstand wordt er vanuit gegaan dat de schaduw zo diffuus is dat deze geen hinder meer kan opleveren. Maar dat is de officiële norm. In de praktijk hanteren veel initiatiefnemers van windmolens een strengere norm: een gevoelig object mag maximaal circa zes uur per jaar worden geraakt door de slagschaduw. Die circa zes uur is ontstaan door de 17 dagen en maximaal 20 minuten per dag uit de officiële norm te vermenigvuldigen. 17 maal 20 minuten is 340 minuten, dus 5 uur en 40 minuten. Dit wordt vaak afgerond op zes uur. Dit is strenger dan de officiële norm, omdat die norm toestaat dat een windmolen alle andere dagen van het jaar een gevoelig object minder dan 20 minuten per dag met de slagschaduw mag raken. De algemeen toegepaste norm van circa zes uur per jaar voorkomt dus veel hinder voor omwonenden. Bron: Pure Energie https://pure-energie.nl/kennisbank/windmolens-en-slagschaduw/

Verspreiden windmolens fijnstof?

Het effect van windturbines op de verspreiding van industriële uitlaatgassen is onderzocht in een case studie voor 7 windturbines op 400 meter afstand van de hoogovens van Tata Steel. Het rapport concludeerde dat de windturbines de concentraties luchtverontreiniging nauwelijks beïnvloeden. Bron: Erbrinks Stacks Consult (2016), Impact windmolens op verspreiding van luchtverontreiniging – Windmolens Spuisluis en de emissies van Tata Steel, Rapport 2016R001, Oosterbeek. https://www.windparkspuisluis.nl/media/1090/bijlage-5-e-fijnstof-rapport.pdf en https://commissiemer.nl/projectdocumenten/00007176.pdf

Met molens met rechtopstaande wieken en andere innovaties kunnen we genoeg energie opwekken.

Er zijn verschillende bedrijven en uitvinders bezig met nieuwe technieken om energie op te wekken. Een voorbeeld zijn windmolens met rechtopstaande wieken. Probleem bij deze innovaties is dat ze tot nu toe veel minder energie opwekken dan windmolens met draaiende wieken. Als je de vibrerende windmolen 2,75 meter hoog maakt, levert hij 100 watt op. Het vermogen van een windmolen op land of zee ligt vaak tussen de 1 en de 5 megawatt en levert daarmee al snel 10.000 keer meer energie. Bron: EenVandaag De licht erotische ‘skybrator’ zonder wieken neemt zelfs bij tegenstanders van windmolens veel bezwaren weg

Windmolens en ook zonneweides kunnen schadelijk zijn voor weidevogels, trekvogels en andere vogelsoorten.

Of vogels last hebben van windmolens en zonneparken is situatie afhankelijk. Daarom is het belangrijk om met de plaatsing van windmolens en zonneparken rekening te houden met mogelijke gevolgen voor vogels. Sovon heeft onderzocht waar veel vogelsoorten voorkomen die kwetsbaar zijn voor windparken. Zie: Achtergronddocument windenergie gevoeligheidskaart vogels | Sovon.nl

Daarnaast is ook altijd plaatselijk ecologisch onderzoek noodzakelijk.

Meer info:

https://www.rivm.nl/windenergie/windmolens-gezondheid
https://energieregionhn.nl/vraag-en-antwoord