Geen bollenteelt meer op grasland?

12 april 2018

Geen bollenteelt meer op grasland?

De oproep in het Noord-Holland Nieuwsblad aan melkveehouders om geen grasland om te ploegen om er een jaar bollenland van te maken, deed veel stof opwaaien. Er stroomden veel positieve (ook van boeren) en verbaasde reacties (vooral van boeren) binnen bij de Natuur en Milieufederatie Noord-Holland. Tegelijk is het in de ogen van de directeur, Sijas Akkerman, wel nodig om de discussie over het grondgebruik in Noord-Holland samen te voeren.

Bollenprovincie nummer één

Noord-Holland is bollenprovincie nummer één in Nederland. De helft van het Nederlandse areaal bloembollen, ruim 13 duizend hectare, lag in 2017 in onze provincie. De gemeente Hollands Kroon had met ruim 3 300 hectare de grootste oppervlakte bloembollenvelden, gevolgd door Schagen met 2 600 hectare. Totaal is dat ongeveer 10 procent van alle landbouwgrond in onze provincie.

Bollen spelen dus een belangrijk rol in de landbouw. Niet in de laatste plaats omdat er goed mee verdiend wordt. Ter illustratie: een top stuk bollenland kan wel 150.000 euro per hectare opbrengen. Tegen 70.000 voor “gewone” landbouwgrond. Bovendien krijgen melkveehouders een goede vergoeding als ze hun grasland omploegen en het een jaar verhuren aan een bollenteler. Na (meestal) een jaar bollen, zaait de melkveehouder vervolgens weer gras in.

Wat is er mis mee, zou je zo zeggen? Toch wel het een en ander. Dat heeft vooral te maken met het klimaat, de kwaliteit van de bodem en het gebruik van bestrijdingsmiddelen (ook wel gewasbeschermingsmiddelen genoemd) in de bollenteelt.

Het klimaat

Zodra boeren permanent grasland gaat ploegen komt er door het omwoelen van de aarde CO2 vrij. En CO2 warmt de aarde op. Als boeren grasland niet meer, en akkerbouwland veel minder diep, zouden ploegen scheelt dat jaarlijks ongeveer 1 Megaton CO2 uitstoot. Dat is vergelijkbaar met de CO2-besparing die minister Wiebes de komende jaren inboekt voor elektrische auto’s.

De bodemkwaliteit

Een gezonde bodem is essentieel voor het goed laten groeien van gras. Veel belangrijker dan de afgelopen decennia wellicht werd gedacht. En juist door het ploegen van grasland in combinatie met bollenteelt neemt de bodemkwaliteit behoorlijk af. Dat kun je zien aan de wormen. Hoe meer wormen in de bodem, des te beter die bodem is. Uit onderzoek van het Louis Bolk Instituut blijkt bijvoorbeeld dat het wel vijf tot tien jaar kan duren voordat de wormenpopulatie weer op het oude niveau is. Dat betekent niet alleen dat de biodiversiteit onder de grond klappen oploopt, maar ook dat de grasproductie en de kwaliteit van het gras afneemt. Zeker grasland en bollenteelt elkaar snel afwisselen.

Bestrijdingsmiddelen

In de bollenteelt worden relatief gezien veel giftige bestrijdingsmiddelen gebruikt. Sommige schimmelwerende middelen zorgen er zelf voor dat medicijnen niet meer werken tegen schimmels die in longen kunnen ontstaan. https://eenvandaag.avrotros.nl/item/eenvandaag-02-04-2018/ Maar bestrijdingsmiddelen zijn ook slecht voor bijen en andere insecten. Op grasland gebruiken boeren vaak helemaal geen of bijna geen bestrijdingsmiddelen. Dus dat scheelt het milieu.

Kortom, liever geen bollen op grasland. En grasland maar beter niet omploegen.

Gelukkig zijn er steeds meer bollenboeren die stap voor stap duurzamer telen. Dat is dan weer het goede nieuws. Ze werken bijvoorbeeld samen in NLG-Holland. Wat u kunt doen: biologische bloembollen kopen en bloembollen en bloemen van de telers van NLG-Holland.